په یوه څېړنه کې چې د ۲۰۲۵ کال په جندر منتشر شوه، د افغانستان په کرنې کې د IoT کارونې ته کتنه شوې ده. و یې موندل چې د تخم کیفیت، د خاورې رطوبت (soil moisture)، د خاورې pH او نور شاخصونه د ریښتیني-وخت (real-time) د معلوماتو له لارې ښه معلومېدلی شي، مګر بنسټیزې ننګونې یې له جمله «د انټرنېټ نا ثابتوالی» او «د معلوماتو تحلیل کې کمزوری مهارت» ښودلې. Journal of Natural Sciences

• بله څېړنه د «Challenges and Opportunities of the Internet of Things in Agriculture in Afghanistan» په نامه ده، چې د کابل پوهنتون او نورو موسسو له خوا ترسره شوې، او د ټولو اړخونو مسئلې په ګوته کوي: بنسټونه، روزنه، د ځايي اړتیاو لپاره ځانګړې حل لارې، همکاری. ESRJ

لنډه پایله: د کرنې په برخه کې ټکنالوژي کارولای شي چې د «تابع» په توګه د تولیداتو (تابع‎ = function) زیاتوالي راوړي، خو اړتیا ده چې د تكوين او تنفيذ په مرحله کې تر پخوا زیاته پاملرنه وشي — ټاکلې وسایل، روزنه، شبکه سازی (networking) او دوامداره بنسټونه.